آئین رونمایی کتاب «نه‌گانه ایرانی» برگزار شد

نشست رونمایی از کتاب‌«نه گانه ایرانی» که به تازگی توسط انتشارت تمدن علم منتشر شده، دوشنبه‌شب ۲۸ آبان با حضور جمعی از علاقه‌مندان به حوزه روان شناسی، فلسفه، نویسندگان و اندیشمندان این حوزه در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.

در ابتدای برنامه مهشید رضوی رضوانی مدیر موسسه فرهنگی هنری ماه شید خرد و مترجم کتاب درباره "نه گانه ایرانی" تشریح کرد که: این کتاب آمیخته ای از رشته های اخلاق، عرفان، روان شناس، علوم اجتماعی، فلسفه و حتی طب است. نه گانه ایرانی تألیف دکتر بختیار معرف نه گانه یا نه مکان و جایگاه بر اندیشه و احساس و عمل انسانی است که در نماد کهن الگوی آن قرار دارد و ایرانی بودن آن وجه تمایزی است از مدل غربی آن به نام اناگرام. در این الگوی ایرانی وجوه متنوعی از علوم مختلفی مد نظر است و می تواند پاسخ گوی حوزه های مختلفی در انسان باشد.

رضوانی در ارتباط با دغدغه خود در این حوزه اشاره کرد که: بنده به عنوان تحصیل کرده حوزه فرهنگ و در روان شناسی که مانوس با سایر علوم انسانی همچون معارف، فلسفه، عرفان، مردم شناسی، هنر است و به عنوان مشاوری دغدغه مند که در پی پاسخ گویی به سوال های انسان و جستجوی الگوی بومی فرهنگ خودمان بودم یک دهه پیش با دانشی به نام انیاگرام یا در اصطلاح اناگرام آشنا شدم. دانشی که اساتید این حوزه متفق القول بر این باور هستند که پیشرفت شگرف آن در جامعه غربی و بویژه امریکا و عمومی کردن آن مرهون تلاش های گورجیف روسی است که البته به صورت کامل تر این دانش را نزد صوفیان آموخت و خود او بر این موضوع صحه گذاشت. این دانشمند روسی بیش از دو دهه با سفر به تمدن های کهنی چون مصر، بیت المقدس، بابل، بین النهرین و البته ایران با مردان بزرگی در آیین های بزرگی آشنا شد که هر کدام به بیان شیوه های تربیت انسان مبنی بر سه قوه ادراکی در انسان اشاره کرده اند که بر دانش او افزود اما صورت کامل تر آن را در نزد صوفیان زمان وقت می یابد که طبق گفته یکی از شاگردانش بر او تکلیف می شود این دانش را به غرب برساند. گورجیف به یکی از شهرهای نزدیک پاریس می رود و به عنوان راه چهارم نظامند به گسترش این دانش می پردازد.

رضوی اذعان داشت که: اناگرام که ریشه های آن همه ابعاد ذهن انسان را دربر می گیرد و قالب فرهنگ است، موسسه ماه شید خرد تمام تلاش خود را برای پوشش همه جانبه این دانش قرار داده است. اناگرام برخوردار از ریشه های تربیتی و اخلاقی است که در حکمت عملی در دانش اخلاق و عرفان است. الگوی آن در تبارشناسی در گروه های فتوت و جوانمردی شناخته میشود. ما توانسته ایم این سرمایه به روز شده خردمندانمان را به زادگاهش برگرداینم.

در تمایز اناگرام ایرانی و امریکایی، دکتر رضوانی اضافه کرد که: در اناگرام امریکایی توصیف و تصویری از انسان متعالی و کامل به درستی بیان نمی شود. یعنی زمانی که فرد می کوشد تا مسیر تعالی خودش را طی کند روشن نیست. دیدگاه و جهان بینی برای انسان در نمونه امریکایی مشهود نیست و در نهایت در الگوی غربی این انسان محور است و خردمندی و بالگندی انسان موحد کمرنگ است اما ما در الگوی ایرانی بر این باوریم که توسعه فرهنگ با فرهنگ خرد است و خرد آن چیزی است که ارزشمند و گرانقدر است.

در ادامه دکتر مقصود فراستخواه استاد دانشگاه، در ارتباط با نه گانه های ایرانی و ریشه الگوی کهن به ایراد سخنرانی پرداخت. وی در این راستا گفت: نه گانه یک طرح وارد برای فهم شخصیت انسان اسو ریشه در الگوی کهن دارد که صورت بندی اولیه اناگرام ریشه در عرفان دارد.

دکتر فراستخواه در پاسخ به این سوال که چه کاربردی در فرهنگ بومی ما این دانش می تواند داشته باشد اشاره کرد که: هر دانشی اگر درک و فهم شود می تواند به ما کمک کند تا بخشی از مسائل مان را حل کنیم. در هر دانش انواع الگوها وجود دارد که می تواند به فهم مسائل ما کمک کند. مثلا همین که همسران بتوانند با هم زندگی کنند، شخصیت همدیگر را بفهمند و باهم گفتگو کنند مسئله بسیار مهمی است. بسیاری از مشکلات مدیران، کارکنان، همسایه ها و همه به علت نفهمیدن همدیگر است. در سطح حکمرانی اگر به این دانش و درک رسیده باشند می توانند مردم را بفهمند. در نتیجه هر دانشی اگر فهم و درک شود می تواند به ما کمک کند.

فراستخواه صحبت های خود را این گونه به پایان رساند که: مهربان باش چون هر کس را می بینید درگیر جنگ است. ما باید مهربان باشیم چون همه گرفتار هستند. این الگو به ما کمک می کند که هر کسی برای خود گرفتاری هایی دارد.

علی دهباشی پژوهشگر و سردبیر مجله بخارا از دیگر مهمانان این برنامه بود.