آفتاب سوختگی انواع مختلفی دارد، اما ممکن اسـت متوجه این موضوع نباشید. هنگامی کـه پوست شـما در معرض اشعه ماوراء بنفش خورشید قرار میگیرد، در معرض خطر آفتاب سوختگی قرار میگیرید کـه شایع‍‌ترین ان سوختگی دردناک اسـت. ما فکر می‌کنیم کـه شـما از قبل می‌دانید کـه برای پوست شـما عالی نیست.
در بیشتر موارد، بالاترین قسمت بدن شـما تا بازوها می سوزد. آفتاب سوختگی شدید و سوختگی ساحلی تنها دو گونه از انواع آفتاب سوختگی هستند. دراین مطلب از مجله تفریحی تالاب بـه آفتاب سوختگی، علل ان و چگونگی خلاص شدن از پوسته پوسته شدن پوست در اثر آفتاب سوختگی میپردازیم.
آفتاب سوختگی چیست؟
آفتاب سوختگی با پوست قرمز و دردناکی کـه در لمس داغ اسـت مشخص میشود. آفتاب سوختگی تنها پس از چند ساعت قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش رخ میدهد، چه از طریق نور خورشید یا منابع مصنوعی مانند لامپ های آفتاب یا تخت های برنزه. طبق معمولً ممکن اسـت آفتاب سوختگی با استفاده از داروهای خانگی درمان شود، اما ممکن اسـت مدتی طول بکشد تا آفتاب سوختگی از بین برود.
علل لایه برداری پوست بعد از آفتاب سوختگی
تعداد زیادی از ما از علت اصلی پوسته پوسته شدن آفتاب سوختگی آگاه نیستیم. قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه های مضر UV-B خورشید بـه DNA سلول های پوست شـما آسیب میرساند.
دفاع طبیعی بدن در برابر اشعه ماوراء بنفش باعث آفتاب سوختگی دردناک و ناخوشایند میشود. و آسیب DNA بـه سلول های پوست شـما باعث پوسته پوسته شدن سلول های مرده پوست ودر نتیجه لایه برداری پوست میشود.
بیشتر بخوانید: 7 راهکار برای کاهش عوارض آفتاب سوختگی
عوامل خطر آفتاب سوختگی
آیا لایه برداری از آفتاب سوختگی اشکال دارد؟ خب بله! اکثر مردم از انواع مختلف اشعه ماوراء بنفش یا مضر بودن ان برای سلامتی شـما بی اطلاع هستند.
خورشید نسبت بـه سایر منابع طبیعی اشعه ماوراء بنفش، میزان قابل توجهی اشعه ماوراء بنفش تولید میکند. برای اطلاعات بیشتر در مورد عوامل خطر آفتاب سوختگی بـه ادامه این پست مراجعه کنید.
داشتن رنگ پوست روشن، چشمان آبی و مو های قرمز یا بلوند جایی در کوهستان کـه روشن و گرم و مرتفع اسـت. کار در خارج از منزل در فضای باز زیبا شـما باید از شنا کردن یا پاشیدن آب روی بدن خود اجتناب کنید زیرا پوست مرطوب سریع تر از پوست خشک می سوزد.
قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش خورشید یا منابع مصنوعی مانند تخت برنزه کردن.
استفاده از داروهایی کـه حساسیت شـما را بـه احتراق خودبه‌خودی افزایش می دهند «داروهای حساس بـه نور»
علائم آفتاب سوختگی روی پوست
بیشتر بخوانید: چگونه با خیال راحت زیر آفتاب سریعتر برنزه شویم
علائم و نشانه های آفتاب سوختگی طبق معمولً پس از چند ساعت قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید ظاهر میشوند. از سوی دیگر، تشخیص شدت آفتاب سوختگی ممکن اسـت یک روز یا بیشتر طول بکشد. عده ای از علائم و نشانه های آفتاب سوختگی بـه شرح زیر اسـت:
تغییرات رنگ پوست، مانند صورتی یا خشکی، شایع هستند.
دست زدن بـه پوست گرم یا داغ میتواند خطرناک باشد.
تورم و درد
زیت ها با مقدار کمی مایع و مستعد پارگی
اگر آفتاب سوختگی شدید باشد، میتواند باعث سردرد، تب، حالت تهوع و خستگی شود.
سوزش یا خارش چشم یک شکایت رایج اسـت.
در عرض چند روز، لایه بالایی پوست آسیب دیده ممکن اسـت شروع بـه کنده شدن کند و بدن شـما شروع بـه بهبودی کند. پوست شـما ممکن اسـت برای مدت کوتاهی پس از لایه برداری از نظر رنگ و طرح ناهموار بـه نظر برسد. ممکن اسـت چند روز طول بکشد تا آفتاب سوختگی شدید التیام یابد.
با آفتاب سوختگی چه اتفاقی برای پوست می افتد؟
می‌توان تصور کرد کـه سلول های پوست درصورت قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش بیش از حد توانشان می میرند.
رگ های خونی گشاد شده گردش پوست را تقویت میکنند و سلول های ایمنی را برای کمک بـه رفع هر مشکلی کـه در نتیجه اتساع گشاد شدن عروق خونی ایجاد شده اسـت، می فرستند. در نتیجه آفتاب سوختگی باعث قرمزی، تورم و درد در ناحیه آسیب دیده میشود.
بیشتر بخوانید: نحوه درست استفاده از ضد آفتاب
عوارض آفتاب سوختگی
قرار گرفتن مکرر در معرض نور خورشید باعث افزایش آسیب پوست و خطر بیماری میشود. پیری نوری، ضایعات پیش سرطانی و سرطان پوست نمونه هایی هستند. عده ای از عوارض دیگر عبارتند از:
1. پیری پوست
پیری پوست در اثر آفتاب سوختگی ایجاد میشود.
2. از دست دادن بافت
آسیب بافت در نتیجه قرار گرفتن در معرض خورشید
3. چین و چروک
پوست از چین و چروک های ناشی از آفتاب سوختگی رنج می‌برد
4. بثورات پوستی
بثورات پوستی ناشی از آفتاب سوختگی
5. تحریکات پوستی
قرمزی در رگهای صورت، بینی و گوش بـه دلیل قرار گرفتن در معرض بیش از حد خورشید اسـت.
6. کک و مک
کک و مک روی صورت و شانه ها
7. لکه های پوستی
لکه های تیره یا تغییر رنگ روی صورت، دستها، بازوها، قفسه سینه یا قسمت بالای پشت شـما.
8. ضایعات پوستی
ضایعات پوستی پیش سرطانی با لکه های سخت و پوسته پوسته روی پوست آسیب دیده از نور خورشید همراه هستند.
9. بدخیمی اپیدرم
سرطان پوست یا خطر سرطان های پوست مانند ملانوما با قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید افزایش مییابد.
10. مشکلات بینایی
نور خورشید نیز ممکن اسـت بـه چشم شـما آسیب برساند.
لایه برداری بعد از آفتاب سوختگی چقدر طول می کشد؟
اگر قبلاً مجروح شده اید، پوست شـما طبق معمولً در عرض سه روز پس از سوختن شروع بـه خرد شدن و جدا شدن میکند. این امکان وجوددارد کـه پوسته پوسته شدن چند روز یا حتی چند هفته پس از شروع ان باقی بماند.
راه های ساده برای درمان لایه برداری آفتاب سوختگی پس از شروع آن
لایه برداری پوست پس از آفتاب سوختگی میتواند باعث شود کـه بخواهید پوست را جدا کنید. با این حال، مطمئناً انجام اینکار توصیه نمی‌شود. بنابر این، چرا پوست کردن آفتاب سوختگی بد اسـت؟
منجر بـه زخم های باز میشود کـه میتواند ان را عفونی کرده و مشکلات بیشتری ایجاد کند. در عوض، در این جا چند جای گزین درمانی و ایده هایی وجوددارد کـه بـه شـما کمک میکند تا پس از شروع لایه برداری، ان را متوقف کنید.
1. مسکن مصرف کنید
برای تسکین درد، از داروهای بدون نسخه «OTC» مانند ایبوپروفن یا آسپرین استفاده کنید. این داروها با کاهش ناراحتی و قرمزی اطراف آفتاب سوختگی بـه شـما کمک میکنند تا سریع تر التیام پیدا کنید. انها همچنین ممکن اسـت بـه تسکین درد ناشی از آفتاب سوختگی کمک کنند.
2. ناحیه آسیب دیده را با یک لوسیون ضد التهابی تسکین دهنده ماساژ دهید
از یک درمان ضد التهابی موضعی مانند ژل آلوئه ورا یا لوسیون کورتیزون برای آفتاب سوختگی خود استفاده کنید. اگر بـه آسپرین حساسیت ندارید، میتوانید چند قرص آسپرین را بـه صورت پودر ریز خرد کنید و ان رابا مقدار کافی آب ترکیب کنید تا خمیر غلیظی ایجاد شود.
شـما باید این را در مناطق برنزه بدن خود استفاده کنید. از لوسیون های نفتی یا سایر لوسیون های روغنی روی پوست خودداری کنید زیرا ممکن اسـت گرما را بـه دام بیندازند و آفتاب سوختگی و لایه برداری پوست شـما را تشدید کنند. برای کمک بـه حفظ رطوبت، بـه محض خارج شدن از حمام در حالی کـه پوست شـما هنوز مرطوب اسـت، ان را مرطوب کنید.
3. یک حمام آرامش بخش بگیرید
دریک حمام سرد «درست کمتر از ولرم» حمام کنید. این ممکن اسـت بـه کاهش درد ناشی از آفتاب سوختگی شـما کمک کند و همچنین از لایه برداری اضافی پوست شـما پیش گیری کند.
اگر پوست شـما تاول می‌زند و همچنین پوسته پوسته میشود، باید از حمام کردن خودداری کنید زیرا حمام کردن ممکن اسـت باعث پاره شدن تاول ها و ایجاد لایه برداری اضافی شود. استفاده از صابون یا روغن حمام هنگام استحمام توصیه نمی‌شود. این‌ها ممکن اسـت علائم لایه برداری شـما را تشدید کنند.
4. برای کاهش تنش، از کمپرس سرد استفاده کنید
یک کمپرس خنک و مرطوب را بـه مدت 20 تا 30 دقیقه روی پوست خود قرار دهید تا سوزش کاهش یابد و از لایه برداری پیش گیری شود. مراقب باشید کـه یخ را مستقیماً روی پوست خود قرار ندهید، زیرا ممکن اسـت باعث ناراحتی اضافی شود.
آیا لایه برداری پوست بعد از آفتاب سوختگی بی خطر است؟
از آنجایی کـه پوست پس از آفتاب سوختگی التیام مییابد، نباید ان رابا مواد شیمیایی یا روش های مکانیکی لایه برداری کنید. استفاده از محصولاتی کـه شامل آلفا هیدروکسی اسیدها، رتینوئیدها، اسید گلیکولیک یا اسید سالیسیلیک اسـت ممکن اسـت باعث تحریک و آسیب رساندن بـه پوست سوخته و بازسازی پوست شکننده زیر پوست سوخته شود.
تا زمان بهبودی کامل پوست باید از استفاده از لایه بردارها و پاک کننده های حاوی دانه های اسکراب کننده پوست خودداری کنید.
بیشتر بخوانید: ضد آفتاب ها چه فوایدی برای پوست دارند؟
درمان های خانگی برای رهایی از آفتاب سوختگی
برای جلوگیری از آسیب اضافی پوست پس از آفتاب سوختگی، کار کمی انجام دهید. با این حال، توصیه‌های زیر ممکن اسـت بـه کاهش درد، رهایی از لایه‌برداری پوست در اثر آفتاب سوختگی، تورم و ناراحتی کمک کند:
از مسکن استفاده کنید: برای تسکین درد، مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن «Advil، Motrin IB، و دیگران» یا ناپروکسن سدیم «Aleve» را در اسرع وقت پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب مصرف کنید. عده ای از مسکن ها بـه شکل ژل هایی هستند کـه روی پوست خود میزنید.
پوست را باید سرد نگه داشت: یک حوله تمیز آغشته بـه آب سرد را روی ناحیه ملتهب پوست بمالید. از طرف دیگر، یک حمام سرد با جوش شیرین «حدود 60 گرم در هر وان» بگیرید. یخ را چند بار در روز روی پوست بمالید.
از مرطوب کننده استفاده کنید: برای مرطوب نگه داشتن پوست خود، از مرطوب کننده، لوسیون یا ژل استفاده کنید. یک کرم یا ژل تسکین دهنده با آلوئه ورا یا کالامین ممکن اسـت مفید باشد.
تاول هایی را کـه هنوز سالم هستند نشکنید: باید تاول شکسته رابا آب و صابون ملایم تمیز کنید. زخم باید بعدا با پماد آنتی بیوتیک درمان شود و با باند نچسب پوشانده شود.
پوسته پوسته شدن پوست: در عرض چند روز، ناحیه آسیب دیده ممکن اسـت شروع بـه لایه برداری کند. این روش بدن شـما برای خلاص شدن از شر پوست آسیب دیده روی سطح پوست اسـت. اگر پوستتان پوسته پوسته شد، همیشه هیدراته نگه دارید.
برای کاهش خارش، از یک داروی ضد خارش استفاده کنید: آنتی هیستامین های خوراکی مانند دیفن هیدرامین ممکن اسـت بـه کاهش خارش کمک کند زیرا پوست از بین میرود و زیر سطح التیام مییابد.
از لوسیون کورتون در ناحیه آسیب دیده استفاده کنید: اگر آفتاب سوختگی خفیف تا متوسط اسـت، یک کرم کورتیکواستروئیدی بدون نسخه را روی ناحیه آسیب دیده بمالید.
از استفاده از محصولات “کائین” مانند بنزوکائین برای پوست خود اجتناب کنید: چنین لوسیونی ممکن اسـت پوست را تحریک کند یا باعث واکنش آلرژیک شود. ارتباطی بین بنزوکائین و یک بیماری نادر اما بالفعل کشنده کشف شده اسـت کـه در ان مقدار اکسیژن منتقل شده توسط خون کاهش مییابد.
دوری از نور خورشید: با دور ماندن از نور خورشید از بدتر شدن پوست آفتاب سوخته خود پیش گیری کنید. در حالی کـه پوست شـما در حال التیام اسـت، از قرار گرفتن در معرض نور خورشید خودداری کنید یا اگر مجبورید در معرض نور خورشید باشید از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
آب بنوشید: با نوشیدن آب زیاد هیدراته بمانید.
چگونه از آفتاب سوختگی به روش صحیح جلوگیری کنیم
راه های مختلفی برای پیشگیری و درمان آفتاب سوختگی وجوددارد، از جمله استفاده موضعی از مسکن ها و مصرف برخی داروها. عده ای از این موارد عبارتند از:
1. کمپرس سرد
یک کمپرس سرد قرار دهید یا یک دوش آب سرد در ناحیه آسیب دیده بگیرید.
2. آلوئه ورا
آلوئه ورا یا یک مرطوب کننده را روی پوست بمالید. استفاده از مرطوب کننده مناسب ممکن اسـت بـه تسریع روند التیام و کاهش لایه برداری کمک کند.
3. عسل دارویی
عسل دارویی عسل درجه دکتری اسـت کـه در داروخانه محلی شـما در معرض خواهد بود. این عسل بدون نسخه برای استفاده در درمان مشکلات دکتری عالی اسـت.
4. داروهای ضد التهابی
داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی «NSAIDs» مانند آسپرین یا ایبوپروفن ممکن اسـت بـه آرامش پوست و تسکین عده ای از دردهای ناشی از آفتاب سوختگی کمک کنند.
5. حمام بلغور جو دوسر بگیرید
بلغور جو دوسر کلوئیدی بـه دلیل خواص ضد التهابی کـه دارد ممکن اسـت بـه کاهش درد کمک کند. همچنین بـه پوست کمک میکند رطوبت را حفظ کند کـه بـه روند بهبودی کمک میکند.
6. سعی کنید در داخل خانه بمانید
از ساعت 10 صبح تا 16 بعدازظهر، زمانی کـه نور خورشید در بالاترین حد خود اسـت، خودداری کنید. از طرف دیگر، در ان دوره تا حد امکان زمان خودرا در سایه بگذرانید.
7. کلاه یا روسری بپوشید
اگر ضد آفتاب ندارید، با پوشیدن کلاه های لبه پهن، آستین بلند و شلوار بلند از خود در برابر نور خورشید محافظت کنید.
8. کاربرد ضد آفتاب
حتی اگر داخل ماشین هستید یا در حال رانندگی هستید، از کرم ضد آفتاب استفاده کنید زیرا ممکن اسـت از طریق پنجره ها و سوراخ های دیگر دچار آفتاب سوختگی شوید.
چه زمانی با پزشک تماس بگیرید
اگر هر یک از علائم ذکر شده در زیر را تجربه کردید، باید فوراً با دکتر مراقبت های اولیه یا یک متخصص پوست دارای مجوز هیئت مدیره مشورت کنید.
سوختگی اغلب منجر بـه تاول هایی میشود کـه بیش از 20 درصد از سطح بدن شـما را می پوشاند، کـه بسیار معمولی اسـت. شدت سوختگی شـما توسط دکتر تعیین میشود و او تصمیم میگیرد کـه آیا بـه درمان بیشتری نیاز اسـت یا خیر. دکتر ممکن اسـت داروهای ضد التهابی یا لوسیون های دارویی را برای کمک بـه روند بهبودی و همچنین درصورت شدید شدن وضعیت شـما، مداخله جراحی تجویز کند.
سوختگی ممکن اسـت باعث درجه حرارت بالا، لرز و حالت تهوع شود کـه همگی عوارض جانبی رایج هستند. این احتمال وجوددارد کـه این‌ها علائم مسمومیت با نور خورشید باشد، کـه ممکن اسـت نیاز بـه مایعات IV برای درمان کم آبی شدید داشته باشد. ممکن اسـت برای کاهش درد بـه مسکن هایی مانند استروئیدها یا سایر داروها نیاز داشته باشید.
هنگامی کـه عفونت دارید، متوجه تورم و چرک روی پوست خود خواهید شد و همچنین تاول هایی کـه بـه مرور زمان زرد یا قرمز میشوند، مشاهده میکنید کـه همگی نشانه های عفونت هستند. برای پیش گیری از قرار گرفتن پوست جدید زیر ان در معرض میکروارگانیسم ها، حذف پوست آفتاب سوخته ازبدن ضروری اسـت. اگر منجر بـه عفونتی شود کـه نیاز بـه درمان دارد، ممکن اسـت بـه آنتی بیوتیک نیاز داشته باشید.
در پایان
خوشبختانه، اکثریت قریب بـه اتفاق آفتاب سوختگی ها بـه مرور زمان خود بـه خود التیام مییابند. اگر از آفتاب سوختگی شدید یا مکرر رنج میبرید، دریافت مراقبت های دکتری توصیه میشود. دکتر مراقبت های اولیه شـما احتمالاً نخستین جایی اسـت کـه برای کمک بـه ان مراجعه میکنید.
آماده شدن برای ویزیت با تهیه فهرستی از داروهای فعلی شـما، از جمله مکمل های ویتامین، داروهای گیاهی و داروهای بدون نسخه «درصورت وجود» شروع میشود. عده ای از داروها ممکن اسـت حساسیت شـما را بـه اشعه ماوراء بنفش افزایش دهند.